Nauczyciel z Ukrainy w Polsce: czy znalezienie jest realistyczne?

Wszyscy chyba jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że codziennie dziesiątki Ukraińców przyjeżdżają do pracy w Polsce. Według ogólnych statystyk w Polsce pracuje dziś co najmniej trzy miliony Ukraińców. W przeszłości istniały w Polsce stereotypy dotyczące Ukraińców: nisko wykwalifikowane robotnicy, którzy wykonują ciężką pracę fizyczną, pracują w rolnictwie, opiekują się osobami starszymi i tak dalej. Dziś to się zmieniło. Coraz częściej polscy pracodawcy poszukują nauczycieli i lekarzy z Ukrainy, programistów, inżynierów, automatyków, tłumaczy, projektantów stron internetowych i nie tylko.

Jak ukraiński nauczyciel może znaleźć pracę w Polsce? Czy jest to dla niego realistyczne zadanie?

Pierwszą i najważniejszą rzeczą jest znajomość języka polskiego. Bez względu na to, jak wielkim specjalistą jest nauczyciel z Ukrainy, nie będzie w stanie uczyć polskich dzieci bez znajomości języka polskiego. To jest fakt.

Bariera językowa jest główną przeszkodą dla ukraińskich nauczycieli na drodze do zostania nauczycielem w polskiej szkole.

Dlatego jeśli nauczyciel z Ukrainy poważnie myśli o znalezieniu pracy w tym zawodzie w Polsce, musi nauczyć się języka polskiego.

Czym różni się nauczanie dzieci w polskiej szkole z perspektywy nauczyciela z Ukrainy?

W zasadzie jest wszystko to samo lub bardzo podobnie. Metody i formy nauczania mogą się nieznacznie różnić. Jednak w Polsce kierunki studiów tego samego przedmiotu są wyraźniej podzielone. Na przykład nauczyciel języka angielskiego uczy swojego przedmiotu w określonych kategoriach wiekowych (klasach). Innymi słowy, nauczyciel języka angielskiego w Polsce raczej nie przechodzi w tym samym dniu z nauczania języka angielskiego w pierwszej klasie na nauczanie w klasie 11, a następnie w klasie piątej. Ma jasne grupy wiekowe i standardy.

Czy można zostać nauczycielem języka angielskiego w polskiej szkole bez znajomości języka polskiego?

Niestety nie. Ważne jest, aby potrafić wyjaśnić uczniom po polsku. Dlatego nauczyciel musi władać zarówno językiem angielskim, jak i polskim na bardzo wysokim poziomie. W końcu jest to wyjaśnienie gramatyki, niuansów potocznych, słownictwa, idiomów, struktur itp…



Wyjątkiem są tzw. native speakerzy, czyli ci, którzy język angielski traktują jako ojczysty – Kanadyjczycy, Amerykanie, Brytyjczycy i inni. Ale takie osoby są zazwyczaj zapraszane jako goście i nie pracują na stałe w polskich szkołach jako nauczyciele.

Czy polskie szkoły poszukują ukraińskich nauczycieli?

Tak, szukają. Z doświadczenia pracy w polskich agencjach pracy pamiętam, że często polskie szkoły zwracały się do nas z prośbą o znalezienie nauczycieli z Ukrainy. Co więcej, było to w 2020 i 2021 roku oraz wcześniej.

W 2016 roku pracowałem dla polskiej agencji rekrutacyjnej w małym miasteczku. Nawet jako mała agencja pośrednictwa pracy mieliśmy doświadczenie współpracy z prywatną szkołą poszukującą Ukraińców do pracy jako nauczycieli.

Szkoła potrzebowała nowej wykwalifikowanej kadry i oferowała przyzwoite zarobki. Potrzebni byli nauczyciele fizyki, matematyki, chemii, biologii i kilku innych przedmiotów, ale znajomość języka polskiego była koniecznością, bo jak uczyć polskiego ucznia bez znajomości jego języka?



Jak widać, w Polsce jest zapotrzebowanie na ukraińskich nauczycieli, ale bardzo trudno ich znaleźć. Główną barierą, jak już wspomniano, jest brak znajomości języka polskiego.

Czy lepiej Ukraińcowi pracować w Polsce w zawodzie?

Tak oczywiście. Nie ma sensu harować za darmo ani sortować części samochodowe w fabryce za 13-14 zł na godzinę, pracując po 12 godzin dziennie 6 dni w tygodniu, jeśli można uczciwie uczyć polskiego na Ukrainie przez trzy miesiące, później znałeźć jakąjkolwiek pracę w Polsce, żeby oswoić się z polskim społeczeństwem i polepszyć umiejętności języka polskiego, a potem szukać pracy w specjalności, w której można pracować 8 godzin dziennie, otrzymując 30 lub 60 zł netto na godzinę.

Jakie kroki musi podjąć Ukrainiec, aby znaleźć pracę jako nauczyciel w Polsce?

To moje subiektywne wskazówki, ale myślę, że bardzo pomogą pracodawcom zrozumieć kogo szukać, a ukraińskim nauczycielom zrozumieć na co liczyć:

• Nauczyć się podstaw języka polskiego jeszcze będać na Ukrainie
• Nie spieszyć się z wyjazdem, a oprócz nauki podstaw języka polskiego oglądać polskie filmy, telewizję, słuchać radia
• Zrozumieć, że wysoki poziom języka polskiego można osiągnąć tylko żyjąc w środowisku językowym
• Przenieść się do Polski i na początek znałeźć jakąkolwiek pracę, ale w otoczeniu Polaków
• Praca nie powinna być bardzo męcząca, ale po to, aby osoba mogła codziennie ćwiczyć język polski
• Dobrze, znałeźć polskich przyjaciół i potrafić zintegrować się ze społeczeństwem
• Kiedy obcokrajowiec zrozumie, że jego poziom języka polskiego pozwala na swobodne porozumiewanie się z dziećmi – może wysyłać CV do polskich szkół poszukujących nauczycieli
• Niektóre szkoły mogą wymagać posiadania państwowego certyfikatu znajomości języka polskiego na poziomie co najmniej B2 – ale jest to kwestia indywidualna
• Ubieganie się o certyfikat wraz z egzaminem zajmie co najmniej rok, więc warto mieć to na uwadze

Czy warto szukać nauczyciela z Ukrainy za pośrednictwem agencji?

Tutaj w zasadzie nie ma znaczącej różnicy. Jedyne, na co agencja pracy zwraca większą uwagę to opracowanie dokumentów dotyczących legalnej pracy Ukraińców w Polsce i inne formalności.

Potrzebujesz pomocy w znalezieniu nauczyciela z Ukrainy?

Jeśli potrzebujesz porady lub pomocy, możesz napisać do mnie, autora artykułu na LinkedIn, mając wolną chwilę postaram się Ci pomóc.